هر فعالیت حرفه‌ای از مجموعه‌ای از تخصص‌های بنیادی تشکیل شده است. برنامه نویسی نیز از این قاعده مستثنی نیست و برای پیشرفت در این زمینه هم لازم است مهارت‌های خاصی را فرا بگیریم. در این مطلب به این سوال پاسخ داده می‌شود که چگونه در برنامه نویسی پیشرفت کنیم و چه مهارت‌هایی برای سرعت بخشیدن به یادگیری برنامه نویسی مورد نیاز است؟
باتوجه به اینکه منابع نامحدودی از طریق اینترنت در دسترس است، امکان یادگیری اصول برنامه نویسی تقریباً در هر زمان و مکانی وجود دارد. البته این فرایند زمانی چالش‌برانگیز‌تر می‌شود که بعد از یادگیری و تمرین حلقه‌ها و شرط‌های ساده برنامه نویسی باید به سراغ پیاده‌سازی برنامه‌های کاربردی واقعی قدم گذاشت. نا امید نباشید، خوشبختانه می‌توان با یاد گرفتن چند مهارت ساده این مسیر را هموارتر کرد.
چگونه در برنامه نویسی پیشرفت کنیم ؟
برای پیشرفت در برنامه نویسی لازم است برخی از مهارت‌های کلیدی از جمله یادگیری ترفندهای جستجو در گوگل، آشنایی با اصطلاحات فنی برنامه نویسی، تمرکز برای رفع اشکالات و سایر موارد را یاد بگیریم. در ادامه این مقاله هر یک از این مهارت‌ها به طور جامع توضیح داده شده‌اند. در این بخش تنها به ارائه فهرستی از این موارد بسنده می‌کنیم.
- تسلط بر جستجوی اصولی در گوگل
- اهمیت یادگیری اصطلاحات فنی برنامه نویسی
- تمرکز و صرف زمان کافی بر رفع اشکالات
- استفاده بهینه از زمان
- توجه به خطر اهمال‌کاری
- دوری از زیاد فکر کردن و تلاش برای فهمیدن
تسلط بر جستجوی اصولی: کار با گوگل
اولین کاری که برای به دست آوردن اطلاعات باید انجام داد جستجو در گوگل است؛ علاوه بر زمان زیادی که لازم دارد باید بطور موثری هم انجام شود تا بتوان در انتها به نتیجه مطلوب رسید.
جستجو در گوگل مهارتی قابل تعمیم است، یعنی لازم نیست برای هر موضوع خاص جداگانه مهارت گوگل کردن را یاد بگیریم.
از جمله نکات مهم در این خصوص، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اگر بخواهیم دقیقاً کل یک عبارت را جستجو کنیم، باید آن را در داخل علامت نقل قول (Quotes | ” “) قرار دهیم.
- با استفاده از خط فاصله (Hyphen) یا همان علامت منها قبل از یک کلمه خاص، می‌توان آن کلمه را از نتایج جستجو حذف کرد. (مثال: Iran -Tehran)
- آشنایی با نحوه تنظیم بازه زمانی جستجو در گوگل اهمیت دارد.
همچنین علاوه بر یادگیری مهارت عمومی و کلی جستجو در گوگل (گوگل کردن)، باید به طور خاص نحوه جستجوی مسائل مربوط به برنامه نویسی را هم یاد گرفت. به وب‌سایت‌ها و افرادی که در حل مشکل کمک کننده بوده‌اند توجه بیشتری کنید تا در طول زمان بتوان پایگاه‌داده‌ای قدرتمند از منابع قابل اعتماد ایجاد کرد. در ادامه پاسخ به این سوال که چگونه در برنامه نویسی پیشرفت کنیم به موضوع اهمیت یادگیری و درک اصطلاحات برنامه نویسی پرداخته شده است.
معرفی فیلم های آموزش برنامه نویسی
در پلتفرم تم آف برای یادگیری برنامه نویسی مجموعه‌ای آموزشی شامل چندین دوره مختلف ایجاد شده است که با استفاده از آن‌ها علاقه‌مندان می‌توانند برنامه نویسی را به گونه‌ای کاربردی و جامع یاد بگیرند. همان‌طور که می‌دانید برای شروع یادگیری روند کدنویسی، ابتدا لازم است اصول و مبانی برنامه نویسی و سپس الگوریتم و فلوچارت را فرا گرفت؛ سپس برای پیشرفت در آن لازم است با انتخاب یک زبان برنامه نویسی، اصول اولیه آن مثل سینتکس، حلقه‌های شرطی و سایر موارد را به صورت پروژه‌های ساده تا پیچیده تمرین کرد و به سمت حرفه‌ای شدن پیش رفت. در این مجموعه، دوره‌های متفاوتی برای یادگیری زبان‌های برنامه نویسی وجود دارد که هر شخصی می‌تواند بر اساس نیاز و علاقه ی خود یکی از آن‌ها را انتخاب کند.
بزرگ‌ترین مجموعه آموزش مرتبط با کدنویسی در تم آف، «مجموعه دوره‌های آموزش برنامه نویسی» است که تقریباً تمام دوره‌های مرتبط با برنامه نویسی به زبان‌های مختلف در آن موجود هستند. علاوه‌بر آن، مجموعه دیگری هم با عنوان «مجموعه دوره‌های آموزش پروژه‌محور برنامه نویسی» در پلتفرم تم آف ایجاد شده است؛ همان‌طور که از نام این مجموعه پیداست، تمام دوره‌های آن پروژه‌محور هستند و برای انجام پروژه‌های برنامه نویسی با زبان‌های مختلف و موضوعات مختلف می‌توان از دوره‌های آموزشی این مجموعه کمک گرفت. در تصویر فوق تنها تعدادی از دوره‌های کاربردی مجموعه آموزش‌های برنامه نویسی تم آف مشاهده می‌شوند.
- برای دسترسی به همه دوره‌های آموزش برنامه نویسی تم آف + اینجا کلیک کنید.
- برای دسترسی به همه دوره‌های آموزش پروژه‌محور برنامه نویسی تم آف + اینجا کلیک کنید.
اهمیت یادگیری اصطلاحات فنی برنامه نویسی
اصطلاحات فنی مرتبط با برنامه نویسی باید به خاطر سپرده شوند؛ این مسئله نسبت به آنچه تصور می‌شود بسیار سودمندتر است. برنامه‌نویسان زبان خاصی برای برقراری ارتباط سریع و دقیق دارند که برای یافتن اطلاعات، باید آن زبان را درک کرد. برای مثال، فهم اینکه چرا به متغیری دسترسی ندارید، با دانستن اصطلاح «Scope» بسیار ساده‌تر می‌شود.
با یادداشت کردن مفهوم هر اصطلاح فنی به زبان قابل فهم برای خود، می‌توان آن‌ها را کاملاً یاد گرفت و در ذهن به خاطر سپرد. بعلاوه با دانستن اصطلاحات مناسب، نیازی به خواندن و مطالعه زیاد وجود نخواهد داشت. تنها با مرور اجمالی در اینترنت به جای خواندن همه چیز و جستجوی کلمات کلیدی در متن، نتیجه دلخواه حاصل خواهد شد.
اصطلاحات برنامه نویسی — 205 اصطلاح و تعریف رایج که باید بدانید
تمرکز و صرف زمان کافی بر رفع اشکالات
افراد غالباُ هنگام کدنویسی خود به خود در حالت «عملکرد خودکار» (Autopilot) قرار می‌گیرند. اما برای پیشرفت به عنوان یک توسعه‌دهنده، باید هوش و حواس خود را به کدها بدهند و از خطاها به عنوان یادآوری و تلنگری برای تمرکز استفاده کنند. اشتباهات فرصت مناسبی برای یادگیری نکات جدید هستند. یک خطای جدید یا غیرمنتظره ممکن است باعث شود به درک عمیق‌تری از کدها برسید.
هنگام مواجهه با ایرادها، نفس عمیقی بکشید و آنچه اتفاق افتاده است را تحلیل و بررسی کنید. پس از حل مشکل یادداشت‌برداری کنید، زیرا دوباره بصورت اتفاقی با خطایی مشابه مواجه خواهید شد. بدون یادداشت، مطمئن باشید فراموش خواهید کرد که چگونه آن را اصلاح کنید. بابت هر خطا خود را سرزنش نکنید و با آن‌ها به عنوان دوستانی رفتار کنید که به شما در توسعه مهارت‌هایتان کمک می‌کنند.
استفاده بهینه از زمان : وقت طلاست
تسلط بر اصول کدنویسی، منحنی یادگیری را تندتر می‌کند. درک مفاهیم جدید رفته رفته به میزان چشمگیری دشوارتر می‌شود؛ بنابراین برای پیشرفت کردن، عمل یادگیری باید به‌طور موثرتری اتفاق بیوفتد.
فرض کنید یک دوره آموزشی عالی را گذرانده‌اید. کدنویسی کرده و در طول دوره با مدرس خود برنامهای را نوشته‌اید. اما دو روز بعد چیز زیادی به یاد نمی‌آورید. وقتی سعی در استفاده از دانش جدید دارید، در مخمصه گرفتار می‌شوید و روند کار متوقف می‌شود. همین مسئله باعث ایجاد احساس انگیزه دوباره برای دیدن آن دوره آموزشی عالی می‌شود. اما گرفتار این احساس نشوید؛ زمان، منبعی گرانبها است و نباید با دوباره خواندن یا مشاهده آموزش‌های قبلی، وقت خود را هدر داد. حال در ادامه به ۳ روش ساده برای یادگیری موثر اشاره شده است:
- یادآوری فعالانه
- تکرار با فاصله‌های معین
- تست و ارزیابی
در ادامه این بخش از مطلب چگونه در برنامه نویسی پیشرفت کنیم ، توضیحات بیشتری برای هر یک از ۳ روش فوق ارائه شده است.
یادآوری فعالانه
یادآوری فعالانه فرآیندی است که در آن سعی می‌شود به جای بازخوانی اطلاعات، آن‌ها را از حافظه بازیابی کنیم. مثال رایج آن، استفاده از فلش‌کارت است.
می‌توان در هر زمانی از یادآوری فعالانه هنگام یادگیری برنامه نویسی استفاده کرد. دفعه بعد که در حال دیدن یا خواندن یک دوره آموزشی آنلاین هستید، همزمان کدنویسی نکنید؛ روی دنبال کردن مدرس تمرکز و بعد از آن سعی کنید کدها را با استفاده از حافظه‌‌تان دوباره ایجاد کنید. فقط زمانی به آموزش بازگردید که نتوانید قسمتی از آن را بازنویسی کنید.
تکرار با فاصله‌های معین
به جای اینکه یادگیری یکباره و در یک جلسه اتفاق بیوفتد، بهتر است به مرور زمان و در بخش‌های کوچک‌تر انجام شود؛ به این طریق، درک مفاهیم جدید بهتر اتفاق خواهد افتاد. بهتر است یک سیستم تکرار شونده همراه با زمان‌هایی در میان آن برای استراحت برنامه‌ریزی کنید.
به عنوان مثال، برای یادگیری در مورد مفهومی جدید مثل شی‌گرایی «Object Oriented Programming»، چند دقیقه زمان گذاشتن برای کسب اطلاعات کافیست. لازم است به بررسی چگونگی و زمان استفاده از این روش، اجرای تعدادی نمونه کد، یادداشت برداری یا ساخت فلش‌کارت پرداخت. روز بعد باید تلاش کرد تا اطلاعات راجع به شی‌گرایی را از حافظه به یاد آورد، درصورت موفق شدن، بعد از ۳ روز دوباره برای یادآوری تلاش کرد. هر بار باید تاخیر بین تکرارها طولانی‌تر شود، اما اگر به شکست منتهی شد، باید به همان تاخیر قبلی پایبند ماند. همچنین می‌توان روش‌های مختلف را امتحان و راه مختص به خود را پیدا کرد.
اصول برنامه نویسی شی گرا — به زبان ساده
تست و ارزیابی
دوران مدرسه و نحوه یادگیری دروس را به خاطر دارید؟ شاید در طول ترم درس‌ها خوانده می‌شد، اما بیشترین تلاش برای یادگیری در اصل قبل از امتحانات صورت می‌گرفت. بنابراین از این تجربه می‌توانید برای پیشرفت و بهبود برنامه نویسی نیز استفاده کنید.
این روش به این صورت کار می‌کند که باید یک جدول زمانی ساده ساخته شود و ۲ ساعت در ماه برای تست و ارزیابی خود زمان صرف کنیم. به راحتی می‌توان آزمون‌هایی را به صورت آنلاین یافت یا می‌توانیم خودمان تست‌هایی را برای ارزیابی خود بسازیم. نیازی نیست آزمون حالت سنتی و جدی داشته باشد. برای تثبیت و تقویت دانش در ذهن می‌توان برنامهای اختصاصی ساخت و خود را با استفاده از آن مورد آزمایش قرار داد.
توجه به خطر اهمال کاری
برای یادگیری کدنویسی تنها یک راه وجود دارد و آن هم کدنویسی است. اما مشکل اینجا است که کائنات دست به دست هم می‌دهند تا تمرکزتان از دست برود و حواس شما پرت شود. مقالات جدید، دوره‌های آموزشی، کلاس‌های آنلاین و بسیاری از چیزهای دیگر همگی برای جلب توجه شما می‌جنگند. حتی با دیدن فونتی جذاب در IDE مورد استفاده توسط مدرس در ویدیوی دوره آموزشی، علاقه‌مند به نصب آن می‌شوید.
این‌ها همگی همهمه‌های پس‌زمینه هستند؛ نباید برای نصب فونت یا تم موردنظر اقدامی انجام داد. همچنین، نیازی نیست آموزش دیگری در راستای موضوع مورد مطالعه مشاهده کرد. زمان محدود است و باید بهره‌برداری بهتری از آن داشت.
پروژه‌های جانبی بیشتری براساس دانش جدید خود بسازید و پس از اولین شکست، پروژه را رها نکنید. تجربه ثابت کرده است برنامه‌نویسانی که پروژهای را برای مدتی کنار می‌گذارند، دیگر به آن بازنمی‌گردند. بنابراین وقتی در طول پروژهای هیجان‌انگیز دچار چالش می‌شوید از بقیه کمک بخواهید. جامعه برنامه‌نویسان گسترده است و افراد زیادی به درخواست کمک شما پاسخ مثبت می‌دهند.
در ادامه پاسخ به این سوال که چگونه در برنامه نویسی پیشرفت کنیم به یکی دیگر از ترفندهای تقویت مهارت برنامه نویسی یعنی دوری از تفکر زیاد پرداخته شده است.
دوری از زیاد فکر کردن و تلاش برای فهمیدن
تقریباً هرکاری که شخصی بخواهد در این لحظه انجام دهد، قبلاً توسط اشخاص دیگر انجام شده است. پس برای انجام پروژه بعدی نیازی به مسیریابی انفرادی نیست. تعداد زیادی کتابخانه قدرتمند و تست شده وجود دارد که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.
انتخاب ابزار مناسب وظیفه مهمی است؛ باید در یافتن کتابخانه‌ها و ساختارهایی که کمک کننده هستند مهارت زیادی کسب شود. به عنوان یک توسعه‌دهنده و برنامه نویس روی شانه‌های غول تکنولوژی ایستاده اید، پس از این فرصت باید نهایت استفاده را برد.
هشدار: به منظور انتخاب صحیح ابزار برنامه نویسی، نیاز به تلاش زیادی برای درک کردن و فهمیدن آن‌ها وجود دارد. در وقت آزاد خود باید به تجزیه و تحلیل کدهای کتابخانه‌های مورد استفاده پرداخت. می‌توان پروژه‌های جالبی که وجود دارند را بازنویسی کرد. بسیاری از کتابخانه‌ها هسته چندان پیچیده‌ای ندارند و با اندکی سعی و تلاش می‌توان آن‌ها را تست و اجرا کرد.
سوالات رایج پیرامون پیشرفت سریع در برنامه نویسی
در این بخش به تعدادی از سوالات رایج مربوط به نحوه پیشرفت سریع در برنامه نویسی پاسخ داده شده است.
با رعایت چه مواردی در برنامه نویسی پیشرفت می کنیم ؟
- تقویت مهارت گوش دادن
- پذیرش اینکه همه چیز را نمی‌دانیم
- عدم نیاز به یادگیری و مطالعه تمام جزئیات یک موضوع
- تیمی بودن کار برنامه نویسی
- ضرورت و اهمیت تست کردن خروجی کدها
چگونه اولین تست نرم‌افزاری خود را پیاده‌سازی کنیم؟
برای یادگیری اصول اولیه کدنویسی چقدر زمان لازم است؟
سه تا شش ماه، اکثر برنامه‌نویس‌ها موافق این موضوع هستند که بازه زمانی ۳ تا ۶ ماه برای درک اولیه کدهای پایه و اصول اولیه طول می‌کشد. البته بر اساس راحتی و مهارت، هر شخصی می‌تواند سرعت دلخواه خود را داشته باشد.
برای اثربخش شدن یک توسعه دهنده تازه کار چقدر زمان نیاز است؟
برای یک توسعه‌دهنده سطح متوسط، 3 تا 6 ماه طول می‌کشد تا کاملاً به بازدهی لازم برسد. برای توسعه‌دهندگان تازه‌کار «Junior» این زمان به 6 تا 12 ماه افزایش می‌یابد؛ زیرا آن‌ها با خطاها و اشکالات برنامه نویسی بیشتری مواجه می‌شوند و مدت زمان زیادی را برای رفع این مشکلات و یادگیری نحوه برخورد با هرکدام لازم دارند.
جمع‌بندی
پیرامون این سوال که چگونه در برنامه نویسی پیشرفت کنیم باید گفت، جهش از مرحله اولیه و ساده برنامه نویسی به مراحل پیشرفته آن چندان آسان نیست و تلاش و ممارست زیادی می‌طلبد. البته، گذر از این مرحله علاوه بر سختی و مشقت‌های آن، بسیار شیرین است. زیرا به فهم و درک زبانی مشترک میان انسان و کامپیوتر می‌انجامد.
اصول برنامه نویسی، سراسر شامل منطق است و خارج از چارچوب مشخصی که برای هر زبان برنامه نویسی تعریف شده است، چیزی وجود ندارد. پس مطمئن باشید با تقویت توانایی درک برنامه نویسی، کدها و برنامه‌های جذابی خواهید نوشت که شاید روزی جایی در این دنیا برای کسی کمک کننده باشد.